Weblog Interculturele Communicatie

BY: W. Shadid, 9-1-2012
Zoals in een eerdere bijdrage is gesteld is de oppervlakkigheid waarmee Nederlandse en Belgische onderwijs- en hulpverleningsinstellingen omgaan met het vraagstuk van interculturele competenties onthutsend. Vele instellingen en hun medewerkers (docenten, leerkrachten, artsen, verpleegkundigen, ambtenaren) doen niets aan dat thema. En degene die er wel aandacht aan besteden doen dat alleen via een lezing en of dagtraining.
De elearning module is een exclusieve cursus op universitair niveau: theorie en training om antwoord te geven op vragen als:

• Waarom is Ali niet, of juist wel, anders dan Jan?
• In welk opzicht is een mens een cultuurwezen?
• Hoe is de misinterpretatie van non-verbale signalen te vermijden?
• Waarom willen Fatima en Carla hun identiteit behouden?
• Wat is de rol van beeldvorming bij het mislopen van hulpverlening?
• Waarom zijn mensen geen vertegenwoordigers van hun groepen?
• Waarom is een training in interculturele competenties voor zowel autochtone als allochtone hulpverleners noodzakelijk?
• Hoe kan interculturalisatie de doelmatigheid en productiviteit van instellingen verhogen? en
• Hoe kan interculturele competentie de hulpverlening optimaliseren?

Context
Een groot deel van de ergernis en ontevredenheid is het gevolg van de simpele redenering dat allochtone cliënten en autochtone hulpverleners uit collectivisitische respectievelijk individualistische culturen komen en met de karakteristieken van deze cultuurtypen het gedrag van de individuele cliënt wordt verklaard.
Op zich is deze redenering begrijpelijk. Deze werkwijze is de hulpverlener zowel in de weinige uren die in de diverse opleidingen aan interculturele communicatie en competenties worden besteed als in de bijscholingstrainingen aangeleerd. Het gevolg is echter een statische benadering, culturalisering en generalisering die uiteindelijk alleen leiden tot enerzijds inefficiënt werken en overbelasting van staf en instelling en anderzijds ontevreden cliënten. In deze cursus wordt de cursist niet alleen gevoelig gemaakt voor dichotome indelingen van wereldculturen en de nadelen daarvan voor de hulpverlening, maar wordt daarnaast uitgebreid ingegaan op de andere factoren die interculturele communicatie beïnvloeden zoals religie, volksgeloof, taal, non-verbale signalen, sociaal economische achtergronden en algemene communicatieve vaardigheden.
Om de productiviteit van de hulpverlening te optimaliseren is het noodzakelijk dat bedrijven, instellingen en hun medewerkers en hulpverleners intensieve aandacht gaan besteden aan interculturalisatie. Interculturalisatie bestaat enerzijds uit het aanscherpen en aanvullen van de bij medewerkers al bestaande interculturele competenties en anderzijds uit het voeren van een intercultureel managementbeleid in de organisatie, bedrijf of instelling. De E-learning module interculturele competenties gaat op beide aspecten in en is bedoeld voor zowel autochtone als allochtone hulpverleners. Het is een omissie om interculturalisatie alleen te zien als een vaardigheid voor autochtonen om allochtonen adequaat te kunnen helpen.

Voordelen van deze E-learning cursus
E-learning heeft voordelen voor cursisten en hun instellingen. De cursist werkt in dergelijke modules zelfstandig, zonder tussenkomst van een docent of trainer en bepaalt zelf de snelheid waarmee en het tijdstip waarop hij of zij de aangeboden stof wil bestuderen. Hetzelfde geldt voor de te analyseren casuïstiek die uit de hulpverleningsliteratuur is afgeleid en de ten behoeve van de analyse gestelde vragen die beantwoord moeten worden. Zowel deze vragen als die voor het toetsen van de bestudeerde theoretische kennis zijn multiple choice vorm geformuleerd en worden in de module zelf en zonder tussenkomst van een docent of trainer nagekeken en van cijfers voorzien.

Inhoud van de cursus
De module is gebaseerd op het bij de cursus behorende handboek Shadid.W.:Grondslagen van interculturele communicatie. Studieveld en werkterrein. Kluwer, Amsterdam, 2007 en bestaat uit de volgende 7 thema’s:
1.    Cultuur en verandering
2.    Culturele diversiteit
3.    Verbale communicatie
4.    Non-verbale communicatie
5.    Beeldvorming
6.    Media en vooroordelen
7.    Interculturalisatie en competenties

De inhoud van ieder topic bestaat uit vier onderdelen: (1) een korte theoretische verhandeling (2) een casua uit de praktijk om te analyseren en daarover vragen te beantwoorden (3) een toets over de bestudeerde stof, en ten slotte (4) tele-begeleiding. De cursus bevat korte theoretische informatie over het onderwerp en waar mogelijk geïllustreerd met foto’s en of videofragmenten. De gepresenteerde stof is voldoende om de noodzakelijke kennis van het thema eigen te maken. Voor extra informatie wordt de cursist aangeraden het bij het thema behorend hoofdstuk uit het hierboven genoemd handboek te bestuderen. Verplicht is dat echter niet.
De opgenomen casuïstiek en praktijkvoorbeelden zijn zoals hierboven is vermeld afgeleid uit publicaties op het terrein van de hulpverlening in situaties van interculturele communicatie. Na lezing van deze voorbeelden dienen er vragen daarover te worden beantwoord. Na bestudering van de theoretische informatie en de praktijkvoorbeelden wordt het thema vervolgens afgesloten met een toets. Het met goed gevolg afleggen van de toets (70% van de vragen juist beantwoorden) is een voorwaarde voor de overgang naar het daarop volgende thema.
Aan het eind van ieder thema is een mogelijkheid voor telefonische begeleiding ingebouwd. Dit is bedoeld voor de beantwoording van vragen die tijdens het lezen van de stukken zijn ontstaan of die de cursist tijdens de eigen praktijkervaring ontmoet.
Het zevende en tevens laatste thema wordt afgesloten met twee toetsen. Een toets met betrekking tot kennis van de diverse termen die in de loop van de cursus aan de orde zijn geweest en een andere toets met vragen die betrekking hebben op alle bovengenoemde thema’s. Wanneer ook deze toetsen met goed gevolg zijn afgelegd krijgt de cursist een getuigschrift als bewijs van deelname aan de cursus.

Doelgroepen
De module is bedoeld en nuttig voor:
•    Docenten en studenten van hogescholen en universiteiten
•    Leerkrachten van middelbare scholen
•    Artsen en verpleegkundigen
•    Functionarissen van  bedrijven en instellingen
•    Ambtenaren van gemeenten en ministeries
•    Politie en justitie

Bent u directeur, personeelschef of belast met het diversiteitsbeleid in een gemeente of onderwijsinstelling dan is deze cursus voor u van wezenlijk belang. En als uw organisatie, bedrijf of instelling een multiculturele samenstelling heeft dan is de module voor al uw medewerkers onmisbaar.

Tijdsinvestering
Het voordeel van een E-learning module is dat de cursist de bestudering van de aangeboden stof en het uitvoeren van de bij behorende opdrachten kan plannen naar eigen inzicht en mogelijkheden. De onderhavige cursus ‘interculturele competenties’ vereist gemiddeld 1 uur tijdsinvestering per dag. De zeven thema’s kunnen dan in circa 25 tot 30 uur worden afgerond.

Meer informatie

De module interculturele competenties is een betaal-module. De kosten bestaan uit een vastbedrag en een bedrag dat afhangt van het aantal gewenste tele-begeleidingsuren. Voor meer informatie over de kosten en meer over de opzet, inhoud en begeleiding stuur aub een email via de pagina contact op het menu.

Klik hier om naar de module te gaan